Kapak Yenileme

SİLİNDİR ÜST KAPAK YENİLEME (TAŞLAMA)

İçten patlamalı motorlarda silindir bloğu ile silindirlerin üst tarafını kapatan bölümdür.hazneye havanın yakıtın girdiği ve yanan gazların cıktığı bölümdür.supaplar silindir üst kapağında yer alır. Silindir kapağı , Motor bloğu'nu arasına silindir kapak contası konularak üstten kapatan motor parçasıdır. Silindir kapağı üzerinde emme manifoldu , egzost manifoldu ve bujiler ve supaplar bulunur. Supap sistemine de yataklık etmektedir. Otomobil motorlarında genelde tüm bloğu kaplayan bir tane silindir kapağı bulunmaktadır. Büyük motorlarda ise her silindirin kendi silindir kapağı olur.

SİLİNDİR KAPAKLARININ YENİLEŞTİRİLMESİ TAŞLANMASI:

Motorlardan sökülen çeşitli tip silindir kapakları önce kirlerden temizlenir, sonra arıza yönünden kontrol edilir ve gerekiyorsa işlenerek düzeltilir.

SİLİNDİR KAPAKLARININ TEMİZLENMESİ:

Silindir kapağının yüzeyinde, yanma odalarında, supap yuvaları ve deliklerinde zamanla karbon ve diğer birikintiler oluşur.Bu birikintileri temizlemek için, üzerindeki parçaları sökülmüş olan silindir kapağı uygun bir iş masası ya da kapak sehpası üzerine konulur.

Kapak üzerindeki birikintiler, conta artıkları, elektrikli tel fırça ve karbon kazıyıcılar ile iyice temizlenir.Birikintiler çok sert ise bir sıvı ile ıslatılarak bir süre bekletilmelidir.Bu işlem alüminyum kapakların temizlenmesinde, yüzeylerin çizilmemesi için, fırçalama ve kazıma işlemlerine çok dikkat edilmeli sert fırça kullanılmamalıdır.Bu işlemlerden sonra kapak üzerindeki su, yağ ve supap yuvalarına dağılan parçacıklar basınçlı su ile veya basınçlı hava ile temizlenmelidir.

SİLİNDİR KAPAKLARINDA ÇATLAKLIK:

Silindir kapaklarındaki çatlaklık iç ve dış sızıntılardan belli olur.Suda yağ ve hava kabarcıkları, yağda su, buji uçlarında ıslaklık bulunması kapağın çatlak olduğunu belirtir.

Çatlaklık genellikle şu nedenlerden olur:

1. Kapağın fazla yada dengesiz sıkılmasından.

2. Fazla ve düzensiz ısıdan.

3. Yetersiz soğutmadan.

4. Düzensiz yanmadan.

5. Motordaki suyun donmasından.

6. Sıcak motora fazla soğuk suyun konulmasından.

7. Fazla sıcak alanların oluşmasından meydana gelir.

SİLİNDİR KAPAKLARININ ÇATLAKLIK KONTROLÜ:

Silindir kapakları çatlak olup olmadığı çeşitli yöntemlerle belirlenir.Bunun için şunlar yapılmalıdır.

1. Silindir kapağını söküldüğünde, kapaktaki karbonlar temizlenmeden göz ile kontrol edilir.Çatlaklık varsa karbon birikintileri arasında kendini bir çizgi gibi gösterir.

2. Gözle görülmeyen çatlaklar karbonlar temizlendikten sonra ;

- Basınçla kontrol. Bu yöntem genellikle kapak ve silindir bloklarında uygulanır.Silindir blok veya kapaktaki delikler kapatılır ve içerisine basınçlı su verilir.Çatlak olan yerden su çıkacağından rahatça bulunur.Fakat yeterli bir yöntem değildir.

- Manyetik flüresan ve ışınla kontrol: Bu yöntemi uygulamak için kapağın temizlenip karanlık bir odaya alınmalıdır.Ortalık karanlık olduğundan ışığı çatlağı yeşil bir çizgi biçiminde gösterecektir.

- Özel boyalar ile kontrol:Bu kontrol için özel boya yada sıvı kullanılır.Çatlağa girebilecek sıvı kullanılır.İlk önce sıvı bir bez ile çatlak diye şüphe edilen yere sürülür.10sn bekledikten sonra bu sıvı basınçlı hava ile temizlenir.Çatlağa giren sıvı gerek renginden gerek çatlaktan dışarı çıkmak isteyeceğinden çatlağın yerini kolayca gösterir.

EĞİKLİK:

Eğiklik ve çarpıklık şeklinde beliren silindir kapaklarındaki şekil bozukluğudur.

- Yağ içinde su.

- Su içinde yağ.

- Kompresyon kaçağı.

- Düzensiz rölanti ve tekleme.

- Kapak contasının yanması.

Bunlarda silindir kapağının şekil değiştirdiğini bozulduğunu gösterir.

SİLİNDİR KAPAKLARININ EĞİKLİK KONTROLÜ:

Eğiklik kontrolü için kapak yüzeyi iyice temizlenmeli, gerekiyorsa pürüzler ince bir zımpara ile temizlenip parlatılmalıdır..Bunun için silindir kapağı temas yüzeyi yukarı gelecek şekilde bir iş masasına konulur. Kapaklardaki eğiklik genellikle daha çok orta kısımda oluşurlar

YİV VE KOROZYON:

Uzun süre çalışma veya düzensiz sıkma sonucu, kapak contasında bulunan kıvrımlı kısımlar, kapak ve blok temas yüzeyinde yivler oluşturur.Yivler tırnak ile hissedilecek kadar ise kapak taşlanmalıdır.Aksi halde taşlanmadan takılan kapak, contaya yeterince basamayacağından su ve kompresyon kaçağına ve contanın yanmasına neden olur.

SORULAR

1.Silindir kapaklarının arızaları ve arızalanma nedenleri nelerdir?

CEVAPLAR

Silindir kapaklarında çatlaklık, eğrilik, yiv ve korozyon gibi arızalar görülmektedir.

Çatlaklık ,genellikle,kapağın fazla yada dengesiz sıkılmasından, fazla ve düzensiz ısıdan, yetersiz soğutmadan,düzensiz yanmadan, motordaki suyun donmasından, sıcak motora fazla soğuk su konulmasından yada fazla sıcak alanların oluşmasından ileri gelir.

Eğiklik ve çarpıklık şeklinde beliren silindir kapaklarındaki şekil bozukluğu, yüksek ısı , yetersiz soğutma, hatalı sıkma gibi nedenlerle değişik iç gerginliklerin oluşmasından ileri gelir.

Silindir kapağında eğiklik kontrolü mastar ve sentil yardımıyla yapılmaktadır.

Silindir kapağında çatlaklık kontrolü çeşitli yöntemlerle yapılmaktadır;

Silindir kapağı söküldüğünde, kapaktaki karbonlar temizlenmeden önce gözle kontrol edilir.

Taşlamada 0.50mm talaş kaldırılırsa yanma odası küçüleceğinden , arızalara engel olmak için kalın yada çift conta kullanılır.

Taşlama sonucunda 0.50mm den sonraki taşlama işlemlerinde daha kalın silindir kapak contası kullanılır.

Silindir kapağı düz yüzey taşlama tezgahlarında yenileştirilir.

----------------------

Kapak taşlama;

Araba hararet yapar yada üst kapak contasini yakar ve böylece üst kapak ve silindir bloğunun birleştigi nokta yamulur. Bu yamulmayi almak ve kapagi ve bloğu tam olarak birbirene yapışması için kapak ve blok tornaya alınır ve düzleme işlemi yapılır.

ikinci bir mevzu sağlıklı bir motora bizim gibi kanı kaynayan insanlar biraz daha performans vermek için silindir kapağının yatay olarak yüksekliği azaltılır.

Bunun sebebi silindir kapağındaki yanma odasinin hacmini biraz daha küçültmektir. Çünkü silindir kapağı ile blok arasina koyulan conta yüzünden silindir kapağındaki yanma odasinin hacmi biraz daha büyür ve sıkıştırma oranı düşer buda performansı düşürür.

Zararları varmıdır?

Tabiki vardır. Siz bu işlemi yaparak silindir kapağını taşladıktan sonra kapak zayıflar ve birkaç zaman sonra bir hararet yada conta patlaması olursa birdaha kapağı düzeltme şansınız olmaz.

Teorik olarak her silindir kapağının binde kaç taşlanabileceği uzman kişiler tarafindan bilinir ama her model arabanin kapağını bilmek biraz araştırma işidir..... Bunu high performance motor yapan firmalar bilirler.